02.07.2012 tarihinde TBMM tarafından kabul edilen 6352 sayılı “Yargi Hizmetlerinin Etkinleştirilmesi Amaciyla Bazi Kanunlarda Değişiklik Yapilmasi Ve Basin Yayin Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava Ve Cezalarin Ertelenmesi Hakkinda Kanun” çerçevesinde 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun bazı maddeleri değiştirilmiştir.
Bu değişikliklerle uygulamada yaşanan bazı aksaklıkların ve zaman kayıplarının önüne geçilmesi ve sisteme daha fazla işlerlik kazandırılması amaçlanmış gibi gözükmektedir. Önemli bazı değişikliklere işaret etmek isteriz:
1.Kötü niyet veya yaygın adıyla İcra İnkar Tazminat oranı da %40’dan, %20’ye çekilmiştir. Bu düzenleme enflasyonun yüksek olduğu dönemde tayin edilen ve o günler için uygun sayılabilecek tazminat oranının günün şartlarına uyarlanması anlamını taşımaktadır. Yeni belirlenen tazminat oranının, tazminat ödeme endişesiyle zaman kazanma amaçlı haksız itirazları eskisi kadar önleyip önlemeyeceği zaman içinde tespit olunacaktır.
2. Haczi mümkün olmayan malvarlığı unsurları yeniden düzenlenmiştir. Buna göre; Ekonomik faaliyeti, sermayesinden ziyade bedenî çalışmasına dayanan borçlunun mesleğini sürdürebilmesi için gerekli olan her türlü eşya ile borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşya haczedilemeyecektir. Yine, Borçlunun haline uygun evi ve öğrenci bursları haczedilemeyecekler arasında sayılmıştır.
3. Eski düzenlemede 1 ve 2 yıl olarak yer alan hacizli menkul ve gayrimenkullerin satışı için tanınan sürelerin yarı yarıya azaltılmasıyla, takiplerin daha çabuk sonuçlandırılmasına katkı yapmak amaçlanmıştır. Yeni düzenlemeyle menkuller için 6 ay, gayrimenkuller içinse 1 yıl içinde satış talep edilmesi zorunlu kılınmıştır. Aksi taktirde mevcut haciz ortadan kalkacaktır.
4. Hacizli malların elektronik ortamlarda da satışının yapılabilmesi için yeni bir düzenlemeye gidilmiştir. Buna göre; “Açık artırmaya elektronik ortamda teklif verme yoluyla başlanır. Elektronik ortamda teklif verme, birinci ihale tarihinden on gün önce başlar, ihalenin tamamlanacağı günden önceki gün sonunda sona erer; ikinci ihalede ise elektronik ortamda teklif verme birinci ihaleden sonraki beşinci gün başlar, en az on gün sonrası için belirlenecek ikinci ihalenin tamamlanacağı günden önceki gün sonunda sona erer. Elektronik ortamda verilecek teklifler haczedilen malın tahmin edilen kıymetinin yüzde ellisinden az olamaz; teklif vermeden önce, haczedilen malın tahmin edilen kıymetinin yüzde yirmisi nispetinde teminat gösterilmesi zorunludur.”
5. İcra Dairelerince yapılacak satışın yöntemi de önemli ölçüde değişikliğe uğramıştır. Yeni usul şu şekildedir: Birinci ve ikinci ihale icra memuru tarafından, ilanda belirlenen yer, gün ve saatte, elektronik ortamda verilen en yüksek teklif üzerinden başlatılır. Satışa çıkarılan mal üç defa bağırıldıktan sonra, elektronik ortamda verilen en yüksek teklif de değerlendirilerek, en çok artırana ihale edilir. Şu kadar ki, artırma bedelinin malın tahmin edilen bedelinin yüzde ellisini bulması ve satış isteyenin alacağına rüçhanı olan diğer alacaklar o malla temin edilmişse bu suretle rüçhanı olan alacakların mecmuundan fazla olması ve bundan başka paraya çevirme ve paraların paylaştırılması masraflarını aşması gerekir. Birinci ihalede, alıcı çıkmazsa veya bu maddede yazılı miktara ulaşılmazsa satış icra memuru tarafından geri bırakılır.İkinci ihalede, alıcı çıkmazsa veya bu maddede yazılı şartlar gerçekleşmezse satış talebi düşer.
Bu düzenleme; her iki satış için de tahmini bedelin %50’sinden az olmamak üzere teklif verilmesini aramakla eski düzenlemeden tamamen ayrılmaktadır. Satışın elektronik ortamda da yapılması öyle sanıyoruz ki satışların daha fazla katılımla gerçekleşmesini sağlayacaktır. Bu durum hem alacaklı hem de borçlunun lehine bir durum yaratacağından oldukça yerindedir.
Yasa bir geçici maddeyle bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce başlatılan takip işlemleri hakkında, değişiklikten önceki hükümlerin uygulanmasına devam edileceğini öngörmüştür. Başka bir ifade ile önemli noktaları sayılan yeni yasal düzenleme kanunun yürürlüğe girmesinden sonra başlatılacak takipler bakımından uygulanacaktır.
