Kentsel dönüşüm, kentteki sorunlu alanların belirlenip, sağlıklı ve de yaşanılabilir hale getirilmesidir. Kentsel dönüşüm kentin dokusunu bozan (yapı, yol, altyapı, ulaşım vb.) sorunların giderilmesidir. Bu şekilde şehir estetiğini bozan kaçak yapılaşmanın önüne geçilerek, ekonomik ömrünü doldurmuş binaların depreme dayanıklı biçimde yeniden inşası ile olası doğal afetler sonucu oluşacak zararlar en aza indirilecektir. Kentsel dönüşüm ile aslında bir şehirde yeni konut inşası kadar, zayıf yapılı binaların (gecekondu) önüne geçilmesi (örneğin kongre ve finans merkezleri, yeteri kadar yeşil alan, eğlence alanları inşası) önem taşımaktadır. Kentsel dönüşüm, devraldığımız doğayı daha iyi bırakabildiğimiz; düzenli, sağlıklı ve güzel şehirler yaratabileceğimiz bir fırsattır. Kentsel dönüşümün faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Kent içinde terk edilmiş çöküntü alanlarının canlandırılması suretiyle ekonomik, sosyal idari sorunlar çözüme kavuşturulur.
- Kentin sağlıklı ve etkili şekilde geliştirilmesi mümkün olur.
- Kent ekonomisinin güçlendirilmesi sağlanır.
- Kentsel yaşam kalitesi ve toplumun yaşam tatmini artar.
Anayasamızın 56. Maddesinde, herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğu ve çevreyi geliştirmenin Devletin ve vatandaşların ödevi olduğu belirtilmiş 57. Maddede de; devletin ve vatandaşların ödevi olduğu ve çevre şartlarını gözeten bir planlama çevresinde konut ihtiyacını karşılayacak tedbirleri almakla yükümlü olduğu düzenlenmiştir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın denetiminde, belediyeler tarafından yürütülecek kentsel dönüşüm çalışmaları, uygulamacıları ve paydaşlarını tarih önünde sınava çıkarılmıştır. Kentleşmeyi yeniden kurgulayıp; gelecek nesillere düzenli., sağlıklı ve güzel şehirleriyle iyi bir yaşam bırakmak olanağına, bu çalışmada yer alan herkes kendince sahiptir. Bu vesile ile üzerimize düşen görevi hakkı ile yerine getireceğimize, bizden önceki zaafları tekrarlamayacağımıza gönülden inanıyoruz. Yapılaşması ve ulaşımıyla karmaşadan uzak, düzenli; sosyal ve kültürel yapıları ile fiziksel ve ruhsal sağlığımızı koruayan bir kent oluştururken, 1980’lerden sonra ihmal ettiğimiz estetik ve sanatı da “kentsel tasarım” vesilesi ile dikkate almak ileride takdirlerle hatırlanmanızı sağlayacaktır.
Kentsel dönüşümün estetik açıdan değerlendirilmesi önümüzdeki 10 yıl içinde net olarak görülebilecektir. Bu konuda İstanbul Gaziosmanpaşa kentsel dönüşüm uygulamalarını örnek verebiliriz. Çünkü ilk defa dünyaca ünlü mimarlık ve planlama firmasınca 4 bin dönümlük bütüncül bir master plan hazırlandı. Kentsel dönüşüm uygulamaları bu plan doğrultusunda yapılacak. Bu master plana sadık kalınarak kentsel dönüşüm uygulanırsa, Gaziosmanpaşa İstanbul’un en gözde semti haline gelir kanaatindeyim. Şu an metrekaresi 1000 satın alınan dairelerin metrekaresi 25 bin dolardan satılır 5 yıl içinde. Kamu yöneticilerinin vizyonu böyle olursa; Çinlisinden Amerikalısına kadar yabancıların yatırım yaptığı ve dairelerin metrekaresinin 60 bin dolara satıldığı Londra gibi bir şehir oluruz.
Özelkalem
Av. Gürsel Öngören