Limited ortaklığın kuruluşu, birbirini izleyen 2 aşamadan geçer (Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 2003/3 sayılı Tebliği)
1) Ortaklık Sözleşmesinin hazırlanması
2) Ticaret siciline tescil
Limited ortaklığın stokta bulundurmak için kurulan şirkete Kabuk Kuruluş adı verilir. Bu Türk kuruluşların kurulmaları minimum sermaye miktarının 5 milyara çıkarılması sonucu bir ölçüde engellenmiştir.
Kuruluşun aşamaları :
1) Ortaklık Sözleşmesinin hazırlanması : Kanun ortaklık sözleşmesinde ağırlaştırılmış şekil aramıştır. Geçerlilik şartı olan şekil 3 unsurun bir arada bulunması ile gerçekleşir;
a) Yazılı Şekil
b) Bütün kurucuların imzalarının noterce onaylanması zorunluluğu
c) “Mecburi kayıtların” sözleşmede yer alması.
Yazılı şekil geçerlilik şartıdır. Sözlü anlaşma ile bir Limited Şirket kurulamaz.
Kurucuların imzaları ve noterce onanma zorunluluğu da aynı nitelikte olan geçerlilik şartıdır. Burada ayrıca Limited Şirket esas sözleşmesi “kurucu ortaklar” tarafından düzenlenip altı da imzalandıktan sonra, atılan imzalar notere tasdik ettirilir ve daha sonra şirketin kurulabilmesi için şirket merkezinin bulunduğu yerdeki “Ticaret Sicil Memurluğuna” başvurulur. Burada eskiden Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ndan izin almak gerekirken şimdi bu kalkmıştır.
Ortaklık sözleşmesinde bulunması zorunlu kayıtlar ise
1) Ortaklığın ticaret ünvanı ile merkezi yer almalıdır. Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 2000/3 tebliğine göre unvan Türkçe olmalıdır. Ancak Limited Şirket’in faaliyet konusuna giren mal ve hizmetin, tanıtıcı ad ve markasının yabancı dilde olması ya da Türkçe karşılığının bulunmaması halinde ve yabancı sermayeli şirketlerde yabancı kelimeye izin verilir. Merkezin açık adresi de ortaklık sözleşmesinde yazılmalıdır.
2) İşletmenin konusu da sözleşmede belirtilmelidir.
3) Sermaye ile her ortağın koymayı taahhüt ettiği sermaye miktarı sözleşmeye yazılmalıdır.
Ortaklık sözleşmesinde nakdi sermayenin 1/4nün ödendiği veya şirketin kuruluşundan itibaren en geç 3 ay içinde, kalanını da en geç 3 yıl zarfında ödeneceği belirtilecektir.
4) Ortaklığın yapacağı ilanların şekli ile
5) Ortaklığın süresine ilişkin hükümlerin yer alması da zorunludur.
6) Kar ve zararının dağılış şekli ve zamanı
7) Yedek akçelerin miktarları
8) Müdürlerin tayini
9) Her yıl düzenlenecek bilanço ile kar ve zarar hesaplarının Sanayi ve Ticaret Bakanlığına gönderileceği konusunda hükümler vardır. Bu son 4 husus kanunen aranılan mecburi kayıtlardan değildir.
Peki eksik veya hatalı kurulan bir Limited Şirket Adi Şirket sayılır mı? Bu konudaki görüş eğer sözleşmesinde eksiklikler bulunan bir Limited Şirketin kurucuları arasındaki ilişki Adi Şirket ortaklığı olarak nitelendirilebilir.
Sermaye olarak konulabilecek bazı değerler TTK.m.139’da sayılmıştır ; Taşınır ve taşınmaz mallar, para,alacak,gayri maddi mal niteliğindeki haklar, imtiyazlar, patentler, good-will, know how gibi…
Kişisel emek ve ticari itibar Limited Şirkete sermaye olarak getirilemez. Sorumluluk malvarlığı ile sınırlı olduğu için sermaye parçalarının aktifleşebilecek olması gerekir.
Ayni sermaye konulması ortakların ya da bazılarının esas sermaye paylarının tamamını veya bir kısmını ayin olabilir. Sermayenin ayin olarak konulması taahhüt edilmişse ortaklık sözleşmesinde; aynin neden ibaret olduğu, değerinin nasıl biçildiği ve taahhüt edilen sermayeye ne kadar mahsup edileceği ve bunun karşılığı olarak esas sermayeden taahhüt sahibine ne miktarda esas sermaye payı verileceğinin sözleşmede açıkça yazılması gerekir. Paradan başka sermaye olarak konan her türlü hak ve malların değeri TTK.m303 ve 508 uyarınca mahkemece atanacak bilirkişiler tarafından tespit edilerek sermaye maddesi buna uygun düzenlenir. Bu taahhüt Limited Şirketin kuruluşunun tescil tarihinden itibaren en geç 3 ay içerisinde yerine getirilir. Sermaye olarak konulan mal ve haklar özel bir sicile (trafik,tapu,gemi vb…) kayıtlı ise, kuruluş , tescil tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde ilgili sicilde ortaklık adına tescil ettirilmesi gerekir. (Sanayi ve Ticaret Bakanlığı 2003/3 sayılı tebliği; bu tebliğ bu tür tescilin resen yapılacağı izlenimi vermektedir.)
TTK.140.3 uyarınca sermaye olarak konulması taahhüt edilen hakların devirleri özel şekillere sahip olsalar bile, ortaklık sözleşmesi bu özel veya resmini şeklin yerini tutar ve ortağın ayrıca rızasın gerek olmadan Limited Şirketine bu hakların devrini istemek hakkını verir.
2) Tescil İşlemi : Ana sözleşme noterde imzalanıp sözleşmeye Bakanlıkça istenen belgeler eklendikten sonra tescil için 15 gün içinde ticaret sicil memurluğuna başvurulur.
Sicil memuru gerekli incelemeyi yaptıktan sonra ortaklığı tescil eder.
Tescilin ve ilanın sonuçları ise şunlardır;
a) Tüzel Kişiliğin kazanılması; tescil ile Tüzel Kişilik kazanılır.
b) Ortaklık sözleşmesinin çeşitli hükümleri ilan ile birlikte 3.kişiler bakımından yürürlüğe girer.
c) Tescilden sonra Limited Şirket ancak fesih veya infisah yolu ile sona erer.
d) Tescilden evvel ortaklık adına işlemlerde bulunmuş kişiler bu işlemlerden şahsen sorumlu olurlar. Fakat tescilden sonra 3 ay içinde Limited Şirket tarafından kabul edilirse işlemleri yapanlar sorumluluktan kurtulurlar. Ortaklık tarafından kabulün mümkün olabilmesi için ileride kurulacak ortaklık adına yapıldığının açıkça belirtilmesi gerekir.
